Czy można legalnie korzystać z cudzego znaku towarowego?

Definicja znaku towarowego jest jasna – to każde oznaczenie towaru lub usługi, którego funkcją jest odróżnienie towaru jednego producenta od towaru innego producenta. Najczęściej w roli znaku towarowego występują rysunki, proste grafiki albo wyrazy, ale mogą to być również np. formy przestrzenne, ornamenty, kompozycje kolorystyczne, krótkie melodie albo sygnały dźwiękowe. Znaki towarowe są objęte ochroną prawną, jeżeli zostaną wcześniej zarejestrowane w Urzędzie Patentowym RP, który zajmuje się własnością przemysłową.

W dzisiejszym wpisie wyjaśnimy Państwu, na czym dokładnie polega owa ochrona prawna i czy jest możliwe legalne wykorzystywanie cudzych znaków towarowych – zapraszamy do lektury!

Co obejmuje ochrona prawna znaku towarowego?

Jeśli znak towarowy zostanie przez producenta danego towaru lub usługi zarejestrowany w Urzędzie Patentowym RP, zyska on ochronę prawną na okres 10 lat. Po upływie tego czasu można przedłużyć tę ochronę na kolejne okresy. Chcąc zaznaczyć, że dany znak został zarejestrowany i jest chroniony, producent może umieścić obok niego literę „R” wpisaną w okrąg. Prawo ochronne daje producentowi prawo wyłącznego użytkowania zgłoszonego znaku towarowego w sposób zawodowy lub zarobkowy na określonym obszarze. Warto zgłosić się do rzecznika patentowego, aby podjąć odpowiednie działania w celu ochrony swojego znaku towarowego.

Oznacza to więc, że zakazane jest korzystanie z takiego samego albo bardzo podobnego znaku dla podobnych lub identycznych towarów czy usług. Dzięki takiej ochronie znaki towarowe mogą spełniać swoją podstawową funkcję, czyli odróżniać jeden towar od drugiego. Inny producent nie może bez zgody uprawnionego wykorzystywać znaku towarowego do oznaczania swoich towarów czy usług, nie może go także umieszczać na żadnych dokumentach ani wykorzystywać w celach reklamowych. Ochrona znaków towarowych ma jednak swoje granice. Są takie sytuacje, kiedy można całkowicie legalnie używać cudzego znaku towarowego.

Kiedy można legalnie używać cudzego znaku towarowego?

Cudzego znaku towarowego można legalnie używać w kilku sytuacjach. Oto one:

1. Wyczerpanie prawa do znaku towarowego

Jako wyczerpanie prawa rozumiemy sytuacje, gdy producent legalnie wprowadził do obrotu towar ze znakiem towarowym, następnie doszło do faktycznego wydania towaru opatrzonego owym znakiem, a później został on wprowadzony przez właściciela znaku albo za jego zgodą. Wtedy mówimy o tym, że prawo do znaku „wyczerpuje się”, czyli się kończy. Towar oznaczony takim znakiem musi być wprowadzony na rynek państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Dzięki temu sklepy mogą legalnie umieszczać informacje na temat różnych produktów na swoich stronach internetowych, a produkty opatrzone znakami towarowymi mogą pojawiać się w drukowanych materiałach reklamowych. Można też sprzedać używany samochód lub inne urządzenie i w ofercie sprzedaży legalnie umieścić znak towarowy producenta. Daje to możliwość prowadzenia swobodnego handlu i obrotu towarami bez paraliżu rynku.

2. Prawo używacza uprzedniego

Możemy również legalnie używać cudzego znaku towarowego, gdy nie zarejestrujemy znaku, pod którym prowadzimy działalność, a dostaniemy powiadomienie z kancelarii prawnej, że ktoś zarejestrował nasz znak w Urzędzie Patentowym. Jeśli chodzi o prawo ochronne, otrzymuje je zawsze ten, kto pierwszy o nie wystąpi. Zdarzają się takie sytuacje, gdy działający od wielu lat przedsiębiorca dostaje powiadomienie, iż jego konkurencja zarejestrowała na siebie znak, którym się posługuje. Na szczęście ustawodawca zadbał o takie osoby i w artykule 160 ustawy prawa o własności przemysłowej zawarł zapis, który umożliwia dalsze prowadzenie lokalnej działalności w niewielkim rozmiarze, używając znaku towarowego zarejestrowanego na rzecz innej osoby.

3. Zakres terytorialny

Wyczerpanie prawa do znaku towarowego występuje tylko wtedy, gdy producent wprowadził towary nim oznaczone na obszarze Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Jest to obszar obejmujący całe terytorium Unii Europejskiej oraz Islandię, Norwegię i Liechtenstein. Jeżeli produkt opatrzony znakiem towarowym zostanie wprowadzony przez producenta na teren któregokolwiek z państw wchodzących w skład EOG, automatycznie następuje wyczerpanie prawa do znaku towarowego na terenie całego tego obszaru.

Kiedy używanie cudzego znaku towarowego jest nielegalne?

Podane przez nas wyżej przykłady mają jednak swoje granice. Istnieją bowiem przypadki, gdy wyczerpanie prawa do znaku towarowego się kończy. Chodzi tu o specyficzne sytuacje, gdy producent sprzeciwia się dalszej dystrybucji swoich produktów ze względu na znaczne pogorszenie ich jakości lub stanu albo, gdy może zostać naruszona renoma znaku towarowego. Odbiorcy nie mogą być wprowadzani w błąd, że między właścicielem znaku a osobą trzecią zachodzą powiązania gospodarcze. Nielegalne jest także używanie cudzego znaku towarowego, aby podszywać się pod produkty lub usługi konkurencji.